Een heldere kijk op menselijke waarden en levenswijzen. Sommige dingen zijn goed voor ons. Totdat ze het niet meer zijn. Suiker gaf ooit extra energie in een voedselarme omgeving, nu levert het vooral obesitas op. Als iets wat ooit goed voor ons was, dat nu niet meer is, wordt het ‘disfunctioneel’.
Bron: Ga naar deze Volzin link.
Filosoof, ondernemer en filantroop Fred Matser stelt in Beyond Us dat onze samenleving vol zit met dergelijke disfunctionele elementen. De vraag die Matser telkens weer stelt is: Waarom blijven we disfunctioneel functioneren in onze samenleving belonen?
“Evenwicht beschrijft Matser als een ‘dans’ die een ‘dynamische harmonie’ is tussen polariteiten zonder dat een pool de andere domineert, onderwerpt of overweldigt”
Taede A. Smedes
‘Transcendente informatie’
Neem zoiets simpels als een weg: in eerste instantie bedoeld om zo snel mogelijk van A naar B te komen. Maar door wegen verliezen we het vermogen om met open ogen in een landschap rond te dwalen. Wegen zorgen voor zoiets als groepsdenken dat als een dwangbuis gaat werken: je wordt geacht het pad te volgen dat er voor je is aangelegd. Als je van de gebaande paden afwijkt, word je met de nek aangekeken. Het wordt een kooi, zoals zoveel kooien die we construeren: huizen, auto’s, vliegtuigen… Ooit waren ze functioneel, nu zitten ze ons denken en gedrag ook in de weg.
Matser geeft in zijn boek talloze voorbeelden van disfunctionele elementen die onze directe beleving van de wereld in de weg staan. Neem zoiets abstracts als kennis. Matser geeft toe dat ‘mentale kennis’, beredeneerde kennis zoals medische of wetenschappelijke kennis, heel nuttig is. Maar in onze samenleving is de overdreven waardering voor ‘mentale kennis’ ten koste gegaan van een meer intuïtieve en directe ‘gevoelskennis’. Daardoor raken we vervreemd van de wereld die we niet langer direct ‘aanvoelen’. Bovendien hebben we daardoor de zintuigen laten afsterven die ons ook ‘transcendente informatie’ verschaffen ‘die anders spontaan ons bewustzijn binnenkomt’.
Matser – ook de oprichter en voorzitter van de Essentia Foundation die zich richt op de bestudering van de basis van onze werkelijkheid – is ervan overtuigd dat we de mogelijkheden hebben om ‘transcendente informatie’ op te vangen. Kunstenaars doen dat bijvoorbeeld. In het boek beschrijft Matser beknopt hoe hij tijdens een wellnessbehandeling een mystieke ervaring had die hem ertoe bracht zijn leven anders te beschouwen en zijn prioriteiten te verleggen. Die ervaring gaf hem ook inzicht in de ware aard van het bestaan, die ten diepste bestaat uit ‘weerstand’ die alle polariteiten van het leven (verleden en toekomst, leven en dood, liefde en angst, mannelijk en vrouwelijk, enzovoorts) in stand houdt.
Evenwicht
Zonder weerstand verliezen polariteiten hun grip op elkaar en is de basis van de eindigheid vervlogen en is er niets, oftewel het onconditionele. Dat er vaak orde heerst, is voor Matser dan ook een indicatie dat een hoger ‘niet-lokaal bewustzijn’ de zaak bestuurt. Dat klinkt zweverig, maar Matser blijft verrassend stevig met twee voeten op de grond staan. Het gaat er ook niet om de disfunctionele elementen helemaal kwijt te raken.
Zo hebben mensen geld nodig om te overleven. We kunnen geld dus niet kwijt. Maar als geld verzamelen een doel op zich wordt, gaat het mis. Telkens weer benadrukt Matser dat het gaat om het vinden van een evenwicht. Dat evenwicht beschrijft Matser als een ‘dans’ die een ‘dynamische harmonie’ is tussen polariteiten zonder dat een pool de andere domineert, onderwerpt of overweldigt. Het gaat ook niet om ongezonde competitie, maar om een ‘gezonde spanning’ die je helpt je vaardigheden aan te scherpen.
Matsers boek is een klein boekje, maar verrassend diepzinnig. Zijn argumenten zijn steekhoudend, zijn voorbeelden aansprekend, zijn idealisme aanstekelijk. Bovendien is het leesbaar geschreven. Na lezen van dit boek bekijk je onze samenleving en je eigen rol daarin met andere ogen. Het zaadje is geplant. Dit is een inspirerend boek dat een breed publiek verdient, omdat het een verschil kan maken.
Bron: Ga naar deze Volzin link.
